Beste verloskundige, arts, verpleegkundige, kraamverzorgende,
Beste zorgverlener,
Je hebt een kaartje ontvangen via de actie #genoeggezwegen2021.
Dankjewel dat je de moeite neemt om dit op te zoeken en te lezen. Het kan best confronterend zijn om zo’n kaart in je brievenbus of postvak te krijgen.
Met #genoeggezwegen wordt er een podium gegeven aan vrouwen om hun negatieve bevalervaring te delen. Voor 1 op de 5 vrouwen is hun bevalling niet iets waar ze met trots en zelfvertrouwen op terugkijken, omdat hun grenzen zijn overschreden. Dat varieert van vrouwen die (zachte) dwang of intimidatie ervaren hebben tot vrouwen die verbaal of fysiek geweld hebben ondergaan tijdens hun zwangerschap of bevalling of kraamtijd.
Machteloos op zo’n bepalend moment in hun leven. Dat gebeurt, elke dag, in talloze bevalkamers door heel het land.
Het kan pijnlijk en confronterend zijn om te beseffen dat je als zorgverlener onderdeel zijn van een systeem dat vrouwen soms schade toebrengt. Soms bewust, soms onbewust. Soms zelf, soms zien we het onder onze ogen gebeuren. Als zorgverleners ligt daar voor ons een taak.
Dat kan beginnen met je inlezen over wat je rechten en plichten als zorgverlener zijn en wat de rechten van je cliënt zijn. Dat kan op de website van de Geboortebeweging, maar ook de Rijksoverheid schrijft hier over.
Wat is nu precies het probleem? Wanneer je het onderwerp obstetrisch geweld induikt, kun je onderzoeken wat ons eigen aandeel als zorgverlener is en wat de aandeel van ‘het systeem’ is. Er zijn verschillende gradaties van obstetrisch geweld. Stichting Bevallingstrauma schreef daar een artikel over.
De podcast van het Vroede geluid met Rodante van der Waal en dr. Michelle Sadner gaat verder in op obstetric violence. Dit filmpje legt ook verder uit wat obstetrisch geweld betekent.
We willen je ook aanmoedigen om het gesprek met je collega’s aan te gaan. Wat ervaren zij? Herkennen jullie het probleem? Wat doet het met je? Hoe kunnen jullie hier in de praktijk of in het ziekenhuis mee omgaan? Hoe kunnen we samen werken aan respectvolle en (emotioneel) veilig geboortezorg?
Je bent welkom in de besloten Facebookgroep van de Geboortebeweging. Je kunt zeker ook contact opnemen met de Geboortebeweging om je verhaal te doen, waarbij collega’s openstaan om naar je te luisteren en met je mee te denken.
Rest ons nog te zeggen: dat je een kaart hebt gehad, betekent niet dat je een slecht mens bent. Het is een uitnodiging voor zelfreflectie en om jouw bijdrage te leveren aan een gezondere geboortezorg.
Je hebt een let’s talk kaart ontvangen of verstuurd.
Hieronder een aantal tips om een goed gesprek te voeren.
Ik heb een kaart ontvangen, en nu?
Op de kaart staat een e-mailadres en eventueel ook een telefoonnummer waarmee je contact op kunt nemen.
Je kunt vooraf overleggen over de vorm van het gesprek en waar je afspreekt.
Hoe voer ik een goed gesprek?
Laat de vrager van dit gesprek als eerste haar verhaal doen en onderbreek haar niet.
Stel vragen over wat ze je verteld en vraag door totdat haar verhaal helemaal begrijpt.
Leef je in op wat deze ervaring met haar heeft gedaan, ook al was het misschien technisch gezien het juiste om te doen. Was dit ook het juiste voor haar?
Laat haar in het helemaal uitpraten voordat je gaat uitleggen wat er is voor gevallen vanuit jouw perspectief.
Wellicht is het passend om je excuses aan te bieden.
Vraag haar of ze over bepaalde aspecten nog uitleg wil hebben van jou.
Haar verhaal hoeft niet weerlegt te worden, natuurlijk wel als zij daar naar vraagt.
Ieder mag haar/zijn eigen versie hebben van de gebeurtenis.
Vraag aan haar wat zij wil dat je nog met deze ervaring doet.
Probeer je niet persoonlijk aangevallen te voelen, het is heel menselijk dat dit gesprek veel in je los maakt.
Is dit een klachtengesprek?
Nee, dit is geen klachtengesprek. Als de verzender van dit kaartje aangeeft dit wel te wensen zal zij zich moeten melden bij de klachtenfunctionaris van het ziekenhuis.
Hoe zorg ik voor een goede setting?
Voer je gespreek eens niet in de spreekkamer, maar in een huiselijke setting.
Je kunt ervoor kiezen om je witte werkkleding eens uit te laten en daarmee als gewone burger het gesprek te voeren.
Een rondje lopen is bijzonder geschikt, je wandelt dan automatisch samen 1 richting op.
Probeer om niet tegenover elkaar aan een tafel te gaan zitten en zet ook je computer en telefoon uit.
Kan ik excuses maken?
Excuses maken wordt vaak gezien van toegeven dat er (verwijtbare) fouten zijn gemaakt en dat er tuchtrechtelijke gevolgen aan kunnen zitten.
Je wordt in het tuchtrecht niet zwaarder gestraft als je excuses hebt gemaakt, blijkt uit deze informatie
Je excuses maken kan juist heel waardevol zijn voor diegene die de zorg onprettig heeft ervaren. Het kan zelfs een tuchtklacht voorkomen, veel vrouwen willen graag erkenning voor dat wat er gebeurt is.
Juist contact, een goed gesprek en erkenning voor de situatie zijn factoren die ervoor zorgen dat betrokkenen de situatie kunnen laten rusten.
Excuses kunnen heel belangrijk zijn, het geeft aan dat je inziet dat de situatie op een andere manier had kunnen verlopen.
Wat nu als ik me niet herken in de situatie?
Het kan gebeuren dat jij een heel andere voorstelling hebt van de gebeurtenis.
Ben je ervan bewust dat vele handelingen en uitspraken niet altijd heel bewust worden opgeslagen. Je perspectief op de gebeurtenis speelt hierin ook een grote rol.
Beticht in ieder geval haar niet van liegen, het gesprek heeft niet als doel om de waarheid te vinden maar om naar elkaars ervaring te luisteren.
Hoe kan ik hiervan leren?
Vraag aan de zender wat je anders had kunnen doen.
Betrek de zender van de kaart bij je leerproces of verbeterproces van je organisatie. Een ervaringsdeskundige kan zeer waardevolle input leveren voor het verbeteren van een zorgproces.
Bespreek (met toestemming) het gesprek na met je collega’s. Wat hadden zij in deze situatie gedaan? Hoe kunnen ze jou helpen om dit in het vervolg anders aan te pakken.
Je kunt meer kennis opdoen over rechten, de negatieve bevalervaring en over obstetrisch geweld.
Ik durf dit gesprek niet alleen aan, kan ik hulp krijgen?
Vraag de zender van de kaart vooraf wat haar verwachting is van het gesprek. Vraag of het een bezwaar is dat er iemand aansluit bij het gesprek en wie dat dan volgens haar zou moeten zijn.
Bespreek open of jullie dit gesprek met zijn tweeën willen voeren of dat er meerdere mensen aanwezig zouden moeten zijn.
Neem niet zo maar een collega mee of de klachtenfunctionaris. Een ongelijk aantal mensen aan tafel zorgt voor een ongelijke situatie.
Mocht je hierover willen sparren dan kun je natuurlijk ook altijd terecht bij de GeboorteBeweging
Wat nu als het gesprek niet naar wens verloopt?
Als het gesprek niet naar wens verloopt probeer deze dan bij te sturen. Dit kan door het gesprek even stil te leggen en gezamenlijk te bepalen hoe je deze weer opstart.
Je kunt ook het gesprek beëindigen en contact opnemen met de GeboorteBeweging. We kijken dan graag naar de mogelijkheden om het gesprek tussen jullie te faciliteren.